Big data

Dlaczego warto zaufa? Techopedii

Czym jest big data?

Definicja ?big data” odnosi si? do niezwykle du?ych zbiorów danych, które s? trudne do przetworzenia i analizowania w rozs?dnym czasie za pomoc? tradycyjnych metod.

Big data sk?ada si? z danych ustrukturyzowanych, nieustrukturyzowanych i pó?ustrukturyzowanych. Formalnie charakteryzuje si? pi?cioma cechami: ilo?ci?, szybko?ci?, ró?norodno?ci?, wiarygodno?ci? i warto?ci?.

  • Ilo?? (volume) opisuje ogromn? skal? i rozmiar zbiorów danych z ró?nych ?róde?, które zawieraj? terabajty, petabajty lub eksabajty danych.
  • Szybko?? (velocity) opisuje du?? pr?dko??, z jak? generowane s? ogromne ilo?ci nowych danych.
  • Ró?norodno?? (variety) opisuje szeroki wachlarz typów i formatów danych, które s? generowane.
  • Wiarygodno?? (veracity) opisuje jako?? i integralno?? danych w niezwykle du?ym zbiorze danych.
  • Warto?? (value) opisuje zdolno?? danych do przekszta?cenia si? w u?yteczne wnioski.

Przyk?ady

Big data pochodzi z wielu ?róde? w ró?nych bran?ach i dziedzinach. W poni?szej tabeli znajdziesz przyk?ady ?róde? du?ych zbiorów danych oraz rodzaje informacji, które obejmuj?.

?ród?o Big Data Opis
Dane klientów Dane zbierane przez systemy CRM, w tym profile klientów, zapisy sprzeda?y i interakcje z klientami.
Transakcje e-commerce Dane generowane przez platformy sprzeda?y online, w tym zamówienia klientów, szczegó?y produktów, informacje o p?atno?ciach i recenzje klientów.
Transakcje finansowe Dane uzyskiwane z systemów bankowych, transakcji kartami kredytowymi, gie?d papierów warto?ciowych i innych platform finansowych.
Dane rz?dowe i publiczne Dane dostarczane przez agencje rz?dowe, dane spisowe, dane o transporcie publicznym i dane pogodowe.
Rekordy zdrowotne i medyczne Dane z elektronicznych kart zdrowia (EHR), obrazowania medycznego, noszonych urz?dzeń zdrowotnych, badań klinicznych i systemów monitorowania pacjentów.
Internet Rzeczy (IoT) – Urz?dzenia Dane zbierane z ró?nych urz?dzeń IoT, takich jak inteligentne czujniki, inteligentne urz?dzenia domowe, urz?dzenia ubieralne i po??czone pojazdy.
Dane z badań naukowych Dane z eksperymentów badawczych, studiów akademickich, obserwacji naukowych, symulacji cyfrowych bli?niaków i sekwencjonowania genomu.
Sieci czujników Dane zbierane z czujników ?rodowiskowych, maszyn przemys?owych, systemów monitorowania ruchu i innych bezprzewodowych sieci czujników.
Platformy mediów spo?eczno?ciowych Dane generowane na platformach mediów spo?eczno?ciowych takich jak Facebook, Twitter, Instagram i LinkedIn, w tym posty, komentarze, polubienia, udost?pnienia i profile u?ytkowników.
Aplikacje internetowe i mobilne Dane wytwarzane przez u?ytkowników podczas korzystania z witryn internetowych, aplikacji mobilnych i us?ug online, w tym klikni?cia, wy?wietlenia stron i zachowania u?ytkowników.

Znaczenie

Przetwarzanie i analiza big data daje ogromne mo?liwo?ci przedsi?biorstwom z ró?nych sektorów gospodarki. Jest wa?ne ze wzgl?du na potencja? do ujawniania wzorców, trendów i innych wniosków, które mog? by? u?ywane do podejmowania decyzji opartych na danych.

Big data oddzia?uje praktycznie na ka?dy segment rynku, w którym zachodzi proces zarz?dzania danymi. Obejmuje to instytucje, uczelnie, banki, przedsi?biorstwa produkcyjne oraz o?rodki zdrowia.

Z biznesowej perspektywy, big data umo?liwia organizacjom popraw? efektywno?ci operacyjnej i optymalizacj? zasobów.

Na przyk?ad, poprzez agregowanie du?ych zbiorów danych i analizowanie zachowań klientów oraz trendów rynkowych, firma e-commerce mo?e podejmowa? decyzje, które prowadz? do zwi?kszenia satysfakcji klientów, lojalno?ci, a ostatecznie do wzrostu przychodów.

Nowe narz?dzia open-source, które mog? przechowywa? i przetwarza? du?e zbiory danych, znacz?co poprawi?y analityk? big data. Przyk?adowo, aktywne spo?eczno?ci Apache u?atwiaj? nowicjuszom wykorzystanie big data do rozwi?zywania problemów z prawdziwego ?wiata.

Rodzaje big data

Big data dzieli si? na trzy g?ówne typy: dane ustrukturyzowane, nieustrukturyzowane i pó?ustrukturyzowane.

  • Dane ustrukturyzowane s? wysoko zorganizowane i maj? z góry okre?lony schemat lub format. Przechowywane s? zazwyczaj w arkuszach kalkulacyjnych lub relacyjnych bazach danych. Ka?dy element danych ma okre?lony typ i jest przypisany do predefiniowanych pól i tabel. Dzi?ki spójno?ci i jednolito?ci, dane te ?atwo jest wyszukiwa?, analizowa? i przetwarza? za pomoc? tradycyjnych systemów zarz?dzania bazami danych.
  • Dane nieustrukturyzowane nie posiadaj? z góry okre?lonej struktury i mog?, ale nie musz?, tworzy? jasne relacje mi?dzy ró?nymi jednostkami danych. W celu identyfikacji wzorców, sentymentów, relacji i istotnych informacji, konieczne jest u?ycie zaawansowanych narz?dzi AI, takich jak przetwarzanie j?zyka naturalnego (NLP), rozumienie j?zyka naturalnego (NLU) i wizja komputerowa.
  • Dane pó?ustrukturyzowane ??cz? elementy danych ustrukturyzowanych i nieustrukturyzowanych. Maj? cz??ciow? struktur? organizacyjn?, na przyk?ad w postaci plików XML lub JSON, i mog? zawiera? pliki dziennika, dane z czujników ze znacznikami czasowymi oraz metadane.

W praktyce, dane w organizacji zazwyczaj stanowi? mieszank? wszystkich trzech typów.

Na przyk?ad, du?y zbiór danych dla sprzedawcy e-commerce mo?e obejmowa? ustrukturyzowane dane demograficzne klientów i zapisy transakcji, nieustrukturyzowane dane z opinii klientów na mediach spo?eczno?ciowych oraz pó?ustrukturyzowane dane z wewn?trznej komunikacji e-mailowej.

Dzi?ki odpowiednim narz?dziom i technologiom, du?a ró?norodno?? danych pozwala uzyska? cenne informacje i wp?ywa na lepsz? decyzyjno??.

Wyzwania

Ewolucja big data od pocz?tku wieku przynios?a wiele wyzwań, które stopniowo rozwi?zywano.

Pocz?tkowo, jednym z najwi?kszych problemów by?a niezdolno?? tradycyjnych systemów zarz?dzania bazami danych do przechowywania ogromnych ilo?ci danych generowanych w internecie.

Firmy, które zacz??y przechodzi? na cyfrowe rozwi?zania, produkowa?y dane w ilo?ciach, jakich dotychczasowe technologie nie by?y w stanie obs?u?y?.

W tym samym czasie du?ym wyzwaniem sta?a si? z?o?ono?? i du?a ilo?? danych, których przetwarzanie wymaga?o nowoczesnych rozwi?zań.

Obok tradycyjnych danych ustrukturyzowanych, media spo?eczno?ciowe i IoT wprowadzi?y dane pó?ustrukturyzowane i nieustrukturyzowane.

Firmy musia?y znale?? sposoby na efektywne przetwarzanie i analizowanie tych zró?nicowanych typów danych, co stanowi?o kolejn? trudno?? dla tradycyjnych narz?dzi.

Z czasem, wraz ze wzrostem ilo?ci danych, wzros?a te? liczba informacji niepoprawnych, niespójnych lub niekompletnych, co sprawi?o, ?e analiza danych i zarz?dzanie danymi sta?o si? jeszcze wi?kszym wyzwaniem.

Wkrótce potem zacz??y pojawia? si? pytania dotycz?ce prywatno?ci danych i bezpieczeństwa informacji. Organizacje musia?y si? zmierzy? z konieczno?ci? bardziej przejrzystego informowania o tym, jakie dane zbieraj?, jak je chroni? i w jaki sposób je wykorzystuj?.

Integracja ró?nych typów danych, cz?sto w celu analizy, równie? stanowi?a problem. Du?e zbiory pó?ustrukturyzowanych danych wymaga?y przekszta?cenia w jednolity format.

Na przyk?ad, firma mog?a potrzebowa? po??czy? dane z relacyjnej bazy z danymi z social mediów. Proces ten jest czasoch?onny i technicznie skomplikowany.

Sztuczna inteligencja (AI) oraz uczenie maszynowe nieco u?atwi?y przetwarzanie big data, jednak same równie? przynios?y nowe wyzwania.

Dzi?ki zaawansowanym narz?dziom AI, takim jak przetwarzanie j?zyka naturalnego (NLP) i rozumienie j?zyka naturalnego (NLU), mo?liwe sta?o si? lepsze zarz?dzanie du?ymi zbiorami danych.

Narz?dzia big data

Praca z du?ymi zbiorami danych o zró?nicowanych typach informacji wymaga specjalistycznych narz?dzi i technik. Musz? one by? dostosowane do obs?ugi i przetwarzania ró?nych formatów danych oraz rozproszonych struktur.

Oto kilka popularnych narz?dzi do analizy danych, które mog? ci si? przyda?:

Azure Data Lake: Us?uga chmurowa Microsoftu, która upraszcza proces pobierania i przechowywania ogromnych ilo?ci danych.

Beam: Otwarty model programowania i zestaw API do przetwarzania danych wsadowych i strumieniowych w ró?nych systemach big data.

Cassandra: Otwarta, wysoce skalowalna, rozproszona baza danych NoSQL, idealna do obs?ugi ogromnych ilo?ci danych na wielu serwerach.

Databricks: Zunifikowana platforma analityczna, która ??czy in?ynieri? danych i nauk? o danych do przetwarzania i analizy du?ych zbiorów informacji.

Elasticsearch: Silnik wyszukiwania i analizy, umo?liwiaj?cy szybkie i skalowalne wyszukiwanie, indeksowanie oraz analiz? bardzo du?ych zbiorów danych.

Google Cloud: Zbiór narz?dzi i us?ug big data oferowanych przez Google Cloud, takich jak Google BigQuery i Google Cloud Dataflow.

Hadoop: Popularna otwarta platforma do przetwarzania i przechowywania du?ych zbiorów danych w ?rodowisku rozproszonym.

Hive: Otwarty magazyn danych i narz?dzie do zapytań w stylu SQL; dzia?a na Hadoop i u?atwia analiz? du?ych zbiorów danych.

Kafka: Otwarta, rozproszona platforma strumieniowa, umo?liwiaj?ca przetwarzanie danych w czasie rzeczywistym i przesy?anie wiadomo?ci.

KNIME Big Data Extensions: Integruje moc Apache Hadoop i Apache Spark z KNIME Analytics Platform oraz KNIME Server.

MongoDB: Baza danych NoSQL zorientowana na dokumenty. Oferuje wysok? wydajno?? i skalowalno?? dla aplikacji big data.

Pig: Otwarty j?zyk skryptowy wysokiego poziomu i platforma wykonawcza do przetwarzania i analizy du?ych zbiorów danych.

Redshift: W pe?ni zarz?dzana us?uga hurtowni danych Amazona, skaluj?ca si? do petabajtowych rozmiarów.

Spark: Otwarty silnik przetwarzania danych, który oferuje szybkie i elastyczne mo?liwo?ci analizy oraz przetwarzania bardzo du?ych zbiorów danych.

Splunk: Platforma do wyszukiwania, analizy i wizualizacji danych generowanych przez maszyny, takich jak logi i zdarzenia.

Tableau: Pot??ne narz?dzie do wizualizacji danych, które pomaga u?ytkownikom odkrywa? i prezentowa? wnioski z du?ych zbiorów danych.

Talend: Otwarta platforma do integracji danych i narz?dzie ETL (Extract, Transform, Load), u?atwiaj?ce integracj? i przetwarzanie bardzo du?ych zbiorów danych.

Big data i AI

Big data odgrywa kluczow? rol? w rozwoju sztucznej inteligencji, w tym generatywnej AI. Do niedawna modele AI wymaga?y ogromnych ilo?ci danych treningowych, aby mog?y skutecznie wykrywa? wzorce i dokonywa? trafnych prognoz.

W przesz?o?ci cz?sto mówiono: ?Big data jest dla maszyn, ma?e dane s? dla ludzi”, aby podkre?li? ró?nic? mi?dzy big data a small data.

Jednak wraz z ewolucj? technologii AI i ML, potrzeba korzystania z ogromnych zbiorów danych do trenowania niektórych modeli AI i ML maleje. Jest to szczególnie wa?ne, gdy zarz?dzanie du?? ilo?ci? danych staje si? zbyt czasoch?onne i kosztowne.

W praktyce nie zawsze jest mo?liwe zebranie wystarczaj?cej ilo?ci danych dla ka?dej klasy lub koncepcji, z któr? model mo?e si? zetkn??.

W zwi?zku z tym, coraz cz??ciej stosuje si? podej?cie, w którym modele AI s? wst?pnie trenowane na du?ych zbiorach danych, a nast?pnie dopracowywane przy u?yciu mniejszych zestawów informacji.

Przej?cie od big data do small data w trenowaniu modeli AI i ML wspiera kilka kluczowych post?pów technologicznych. Nale?? do nich uczenie transferowe oraz rozwój modeli uczenia zero-shot, one-shot i few-shot.

Dzi?ki tym technologiom mo?liwe jest tworzenie skutecznych modeli AI, nawet gdy dost?pne dane s? ograniczone.

Related Terms

Margaret Rouse
Technology Specialist
Margaret Rouse
ekspertka ds. technologii

Margaret jest nagradzan? technical writerk?, nauczycielk? i wyk?adowczyni?. Jest znana z tego, ?e potrafi w prostych s?owach pzybli?y? z?o?one poj?cia techniczne s?uchaczom ze ?wiata biznesu. Od dwudziestu lat jej definicje poj?? z dziedziny IT s? publikowane przez Que w encyklopedii terminów technologicznych, a tak?e cytowane w artyku?ach ukazuj?cych si? w New York Times, w magazynie Time, USA Today, ZDNet, a tak?e w magazynach PC i Discovery. Margaret do??czy?a do zespo?u Techopedii w roku 2011. Margaret lubi pomaga? znale?? wspólny j?zyk specjalistom ze ?wiata biznesu i IT. W swojej pracy, jak sama mówi, buduje mosty mi?dzy tymi dwiema domenami, w ten…

',a='';if(l){t=t.replace('data-lazy-','');t=t.replace('loading="lazy"','');t=t.replace(/