Mozart, Van Gogh en Bob van hiernaast: Kunst maken met kunstmatige intelligentie

Daar was een tijd dat kunst alleen gemaakt kon worden door mensen met de vaardigheid – of door mensen die dachten dat ze de vaardigheid hadden.

Maar nu kan iedereen inspirerende muziek maken, kunst die het waard is om aan de muur te hangen of zelfs een zeer gedetailleerd wapenpakket voor een computerspel.

En dat allemaal met een eenvoudige prompt in een tekstvak.

Dit artikel gaat in op de exploderende, kleurrijke wereld van generatieve AI-kunst.

Wat is generatieve AI-kunst?

Elke keer dat kunstmatige intelligentie (AI) zelf iets cre?ert, kan het generatieve AI genoemd worden. Als AI gevraagd wordt om kunst te cre?ren, dan krijgen we generatieve AI-kunst. Dit kan in veel verschillende vormen, waaronder visuele kunst, po?zie, proza, animaties, muziek, video’s en interactieve installaties.

Sinds het begin is generatieve AI-kunst steeds geavanceerder geworden, tot het punt dat het niet meer te onderscheiden is van kunstvormen die door mensen zijn gemaakt.

In de meeste voorbeelden begint het met mensen die een startpunt geven (een geheugensteuntje, een afbeelding, een stijl) en AI die de rest produceert, met fascinerend werk als resultaat.

Om bijvoorbeeld een boeket te tekenen, leert een model over de vormen, kleuren, tinten en ingewikkelde ontwerpen van verschillende bloemen en boeketten voordat het aan de slag gaat.

De prompt en de output komen mogelijk niet overeen vanwege de zeer gecompliceerde algoritmen die worden gebruikt om de kunst te genereren – en misschien iets te cre?ren dat complexer is dan wat werd bedoeld door de oorspronkelijke prompt.

Ondanks dat de discussie over de kwaliteit van de kunst een apart onderwerp is, heeft het ontstaan van dynamische generatieve kunst één duidelijk resultaat opgeleverd. Het heeft het cre?ren van kunst toegankelijker gemaakt, met name voor mensen die geen kunstenaars zijn maar wel hun gedachten en gevoelens willen uiten.

En nu zien we dat dit zich manifesteert in de hele kunst-, media- en entertainmentindustrie.

De impact is overal voelbaar – van kunstcreaties op internet tot stakingen in Hollywood over de mogelijkheden van AI bij het maken van scripts.

Generatieve AI-kunst heeft echter bepaalde beperkingen. Het kan daarom nog lang duren voordat het de rol van CGI-kunstenaars en scriptschrijvers serieus kan overnemen.

In dit middengebied heeft dynamische generatieve kunst meerdere gebruikssituaties en de effecten ervan worden al gezien in industrie?n.

Toepassingen voor generatieve AI-kunst

• Videogames

AI kan unieke en ingewikkelde personages, landschappen en objecten zoals auto’s of wapens genereren – met een korte doorlooptijd en goede kwaliteit.

Daarnaast wordt AI al gebruikt in prominente games als FIFA 22 (machine learning), Red Dead Redemption 2 (NPC-interacties) en Middle-Earth: Shadow of Mordor (ook NPC-interacties).

• Film en animatie

AI kan unieke en complexe achtergronden, landschappen, personages en scènes cre?ren in films en animaties.

Adobe After Effects, een prominente special effects-software, gebruikt bijvoorbeeld een functie genaamd Content-Aware Fill, een AI-gestuurde functie om ongewenste objecten in films of animaties te verwijderen.

• Mode en ontwerp

Modeontwerpers maken ontwerpen die thematisch en uniek zijn. Neem bijvoorbeeld een modeontwerper die een kledingstuk maakt volgens een patroon uit het Victoriaanse tijdperk.

Generatieve modellen kunnen dan de gegevens absorberen om hun eigen thematische versies te maken.

Zo hebben Zalando en Google bijvoorbeeld AI gebruikt om Project Muze modeontwerpen te genereren.

• Muziek en audio

Geef de AI generatieve modellen wat gegevens over bestaande muziek en leert snel over de patronen en het genereert unieke muziek.

AI kan bijvoorbeeld nummers of geluiden produceren die veel lijken op bekende artiesten.

Een voorbeeld hiervan is de track Savages – AllttA, bestaande uit de Franse producer 20Syl en de Amerikaanse rapper Mr. J Medeiros. Op dezelfde manier werden Oasis-fans getrakteerd op een griezelige ervaring van een “a lost Oasis album from the late 90s” – een AI-gegenereerd album gemaakt door fans.

Is dit een democratisering van kunst?

Vóór AI waren kunst en entertainment het exclusieve domein van kunstenaars, zoals schilders en muzikanten. Deze vaardigheden waren niet toegankelijk voor mensen buiten de kunst-, mode- en entertainmentindustrie.

Maar nu heeft AI de toegang verruimd tot iedereen die een geheugensteuntje kan bedenken. Nu kun je complexe kunst genereren met een paar woorden of beschrijvingen.

Maar er zijn beperkingen aan dynamische generatieve kunst.

Gebrek aan controle

Je hebt geen precieze controle over wat er geproduceerd wordt. Generatieve AI-kunst wordt bestuurd door complexe algoritmes van generatieve kunstmodellen en kan willekeurige output produceren die niet overeenkomt met je verwachtingen.

Het is net een loterij – je geeft input, maar het algoritme produceert iets dat totaal afwijkt van je verwachtingen.

Menselijke kunstenaars hebben dit probleem niet – zij weten (vaak) waar ze naartoe gaan.

Gebrek aan uitleg

Als je niet zeker weet wat de generatieve AI-kunst precies gaat produceren op basis van jouw input, hoe kun je dan aan iemand de betekenis achter de kunst uitleggen?

Kunst is een complexe creatie met een gelaagde en ingewikkelde betekenis die erin verborgen zit. Een kunstenaar kan een afbeelding maken die meerdere emoties, gevoelens en thema’s uitbeeldt, en de kunstenaar kan ervoor kiezen om de afbeelding uit te leggen aan zijn publiek.

Hetzelfde kan niet gezegd worden van de output van een tool.

Reproduceerbaarheid

Generatieve AI-kunst kan extreem moeilijk te reproduceren zijn. Zelfs als je dezelfde input geeft, kan er namelijk andere output uit komen.

De algoritmes kunnen willekeurig zijn en het kan extreem moeilijk zijn om dezelfde patronen te reproduceren.

De conclusie

Generatieve AI-kunst geeft een nieuwe vorm aan de media-, kunst- en entertainmentindustrie. Snelle productie van afbeeldingen, video’s en audio mag dan wel opwindend zijn, maar er zijn momenteel serieuze beperkingen wat betreft reproduceerbaarheid en betrouwbaarheid.

En welke vooruitgang AI ook boekt, het menselijk brein ligt nog steeds mijlenver voor als het gaat om denken, creativiteit en complexiteit.