AI-gestuurde spionage – een Bond-film of werkelijkheid?

Het blijft bizar wanneer de werkelijkheid begint te lijken op een sciencefictionfilm uit de jaren 80 of 90. We kunnen stellen dat het heden altijd is be?nvloed door de meest fantastische toekomstvoorspellingen sinds de tijd van Jules Verne.

Het staat echter buiten kijf dat de recente technologische revoluties, internet en kunstmatige intelligentie (AI) boven alles, ervoor zorgen dat onze wereld steeds meer gaat lijken op wat we in de jaren 80 “cyberpunk” noemden.

In een onverwachte wending, die eerder kan worden gezien als een “voorspelling uit het verleden”, hebben de geheime diensten van over de hele wereld actief kunstmatige intelligentie ingezet in hun (nu virtuele) spionage-operaties.

Hierdoor bevinden we ons in een wereld waar de film WarGamesvan John Badham uit 1983 minder op fictie lijkt en eerder op een documentaire lijkt (maar dan met kleurenschermen).

Oorlog voeren in cyberspace

De verschuiving van de Koude Oorlog tussen wereldmachten naar de virtuele ruimte heeft een merkbare impact op onze samenleving.

In de afgelopen jaren is het aantal cyberaanvallen tegen grote overheidsinstanties aanzienlijk toegenomen, met verwoestende gevolgen. Volgens één bron is het aantal cyberaanvallen op overheidsorganisaties in de cyberspace in de tweede helft van 2022 met 95% gestegen.

Naarmate onze wereld meer onderling verbonden raakt, vermindert de traditionele bescherming die naties boden in de vorm van militaire macht en beveiliging.

Hoewel rivaliserende spionagediensten mogelijk tegen elkaar strijden, zijn de gevolgen buitengewoon ernstig.

Kwaadwillenden kunnen nu grenzen overschrijden zonder fysieke middelen te gebruiken, zoals kogels, geografische obstakels of fysieke grensbarrières.

Je hebt niet langer het volledige arsenaal van het Chinese of Russische leger nodig om een serieuze bedreiging te vormen voor een Amerikaanse overheidsinstantie.

Het vereist slechts een kleine groep bedreven hackers?die zijn uitgerust met geavanceerde virtuele wapens, wellicht aangedreven door kunstmatige intelligentie. Kortom, oorlogsvoering is ge?volueerd, en spionageoorlog is daarop geen uitzondering.

AI als wapen in spionageoorlogen

Als de wapens die worden gebruikt om spionageoorlogen te voeren veranderen, dan verandert het verloop van de oorlog zelf ook.

Tegenwoordig neemt intelligentie een volledig nieuwe gedaante aan, met een omvang en reikwijdte die miljoenen datapunten in een oogwenk verzamelt.

De opkomst van big data-technologie?n belooft een revolutie in alle spionagescenario’s, vooral omdat de meeste van deze gegevens openbaar zijn en door iedereen verzameld kunnen worden, in tegenstelling tot een beperkt aantal clandestiene entiteiten.

Informatie verspreidt zich met een aanzienlijk hogere snelheid, en het aantal partijen dat deze informatie verzamelt, is exponentieel toegenomen. Bedrijven zoals Facebook, Twitter en Google verwerken dagelijks honderden petabytes aan gegevens, terwijl er regelmatig nieuwe commerci?le surveillancesatellieten worden gelanceerd.

Dingen vinden in een veel sneller tempo plaats en de reactietijden zijn korter.

Zoals de voorzitter van de HAI Stuurgroep Internationale Veiligheid, Amy Zegart, opmerkte:

“Tijdens de Cubaanse raketcrisis van 1962 had president Kennedy 13 dagen om in het geheim te overleggen over wat hij zou doen nadat U-2 spionagevliegtuigen Sovjetraketten op Cuba hadden ontdekt.”

“Op 11 september had president George W. Bush slechts 13 uur om inlichtingen te verzamelen over wie verantwoordelijk was voor die afschuwelijke aanval en hoe de VS zou reageren.”

“Vandaag kan de beslissingstijd 13 minuten of minder zijn.”

Met zo’n overvloed aan gegevens en zo’n krappe tijdlijn is AI eerder een noodzaak dan een luxe.

Verscheidene grote mondiale spelers hebben dit al begrepen en zijn begonnen met het verzamelen van datasets om hun AI te voeden – soms zonder toestemming van degenen die informatie verstrekken.

De directeur van MI6, Richard Moore, uitten bijvoorbeeld zijn zorgen over China’s ‘datavallen’ tijdens de Covid-19 pandemie. Hij benadrukte hoe Beijing landen die vaccins van hen kochten vaak dwong om hun vaccinatiedata te delen.

Deze acties zouden, volgens Moore, waarschuwingssignalen moeten zijn over de intenties van de Chinese overheid, die een bedreiging vormen voor de internationale orde.

Verder verklaarde Moore hoe de Britse inlichtingendiensten momenteel AI inzetten om de wapenstromen naar Rusland te verstoren tijdens de lopende oorlog tegen Oekra?ne.

Hoewel ze aan de ‘juiste kant’ van de spionageoorlog opereren en verklaren dat ze AI alleen op de meest ‘ethische en veilige’ manier gebruiken, blijft dit een punt van discussie als het om AI gaat.

Worden menselijke spionnen vervangen door AI?

Hoewel ik zelf data-analist ben, probeer ik onpartijdig te antwoorden op deze vraag, omdat de wereld van spionage breder is dan mijn vakgebied.

Volgens experts zoals Moore en Zegart is het risico op vervanging door AI niet waarschijnlijk, omdat de menselijke factor op vele manieren onvervangbaar blijft.

Het is een feit dat inlichtingenvergaring steeds meer afhankelijk wordt van AI. De enorme hoeveelheid te verwerken gegevens is simpelweg te overweldigend voor menselijke capaciteiten, vooral bij het gebruik van openbare gegevens. AI zal net als in andere sectoren een waardevol hulpmiddel zijn om het doorzoeken en analyseren van deze enorme hoeveelheid informatie te vergemakkelijken en versnellen.

Mensen blijven echter essentieel om deze informatie te begrijpen en om te zetten in bruikbare ‘intelligentie’. AI kan bijvoorbeeld worden ingezet om satellietbeelden te analyseren en afwijkingen op te merken, wat het dagelijkse handmatig controleren van duizenden foto’s kan verminderen.

Hoewel AI buitengewoon veel verkeer van en naar vijandelijke bases kan detecteren, is menselijke interpretatie nog steeds noodzakelijk om de betekenis van dit verkeer te begrijpen en te bepalen welke actie ondernomen moet worden (indien van toepassing).

Voor vertrouwelijke informatie die wordt verzameld via niet-conventionele middelen, kan AI de menselijke relaties en positionering van agenten op cruciale locaties niet vervangen. Dit blijft een unieke rol die alleen door mensen kan worden vervuld.

Conclusie

Het inzetten van AI-technologie in spionage kan de capaciteiten van menselijke spionnen en geheime diensten aanzienlijk vergroten.

Het wordt steeds crucialer (en is deels al zo) om vitale nationale activa, gevoelige geheimen en technologie?n te beschermen en daarmee wereldwijde vrede en stabiliteit te waarborgen.